Εἰκονογραφικά, τὴ Θεοτόκο μὲ τὸν Ἰησοῦ βρέφος ἢ
νήπιο, ἀποδίδομε σύμφωνα μὲ τὰ ἑξῆς πρότυπα: 1) Βρεφοκρατοῦσα: ὅπου κρατάει τὸν Ἰησοῦ
βρέφος, σὲ ὁποιαδήποτε στάση. 2)
Γλυκοφιλοῦσα: ὅταν ἔχει
βρέφος τὸν Ἰησοῦ ἀγκαλιὰ καὶ ἀκουμπάει τὸ πρόσωπό Της στὸ δικό Του. 3) Ὁδηγήτρια:
ὅταν ἡ ἴδια εἶναι εὐθυτενὴς καὶ ἀγέρωχη,
κρατῶντας λίγο πλάι στὴν ἀγκαλιά Της τὸν Ἰησοῦ. Ἡ ὀνομασία Της ἀπὸ τὴ μονὴ "Ὁδηγῶν" στὴν
Κωνσταντινούπολη, ὅπου εἶχε ἐναποτεθῆ ἡ εἰκόνα. 4) Βλαχερνίτισσα ἢ
Βλαχερνιώτισσα: κατὰ τὸ πρότυπο εἰκόνας σὲ περικαλλέστατο Ναὸ στὴν τοποθεσία
Βλαχέρνες τῆς Κωνσταντινουπόλεως, μὲ τὰ χέρια ἀνοιχτὰ σέ στάση προσευχῆς καὶ τὸν
Ἰησοῦ νήπιο μέσα σὲ στηθάριο (κυκλικὸ ἐγκόλπιο στὸ ὕψος τοῦ στήθους).Ὅλες Της οἱ
εἰκόνες, ὅπως καὶ ἄν κατὰ περίπτωση ἤ τοποθεσία ὀνομάζονται ἰδιαίτερα, ἀνήκουν
σὲ κάποιον ἀπ’αὐτοὺς τοὺς τύπους.
Ἄλλες εἰκόνες : Ἡ κολακεία Της (οἱ Ἰωακείμ καὶ
Ἄννα ποὺ Τὴν ἀσπάζονται), Εἰσόδια, Εὐαγγελισμός,
εἰκονογράφηση 24 Οἴκων τοῦ Ἀκαθίστου Ὕμνου, Οὐκ ἔστιν ὦδε, Κοίμησις, Μετάστασις, (ὅπου καὶ ἡ παραλαβὴ τῆς Τιμίας Της Ζώνης, ὑπό τοῦ
Θωμᾶ), Ἁγ. Ἄννα μὲ τὴ
Θεοτόκο νήπιο, (σπανιώτατα μαζὶ καὶ ἡ μητέρα τῆς
Ἁγ. Ἄννης, Μαρία), Ζωοδόχος Πηγή, ἡ προσευχὴ τῆς Θεοτόκου, ὅπου βουνὸ μὲ δένδρα Τὴν προσκυνοῦν, ἐνῷ προσεύχεται γονυπετής (ἀφοῦ
εἶχε πληροφορηθῆ
τὴν ἐπικείμενη
κοίμησή Της).
Ἀπ’αὐτὲς
τὶς εἰκόνες, ἄλλες ἀναφέρονται στὶς μεγάλες Θεομητορικὲς ἑορτές, ἄλλες σὲ σκηνὲς ἀπὸ τὴ ζωή Της,
σύμφωνα μὲ τὴν παράδοση. Ἐπίσης εἰκονίζεται σὲ ἁγιογραφίες ποὺ ἱστορούν
θαυματουργικὲς ἐπεμβάσεις
ἢ ἐμφανίσεις
Της (π.χ. ὅραμα ὁσίας Πελαγίας, διάσωση τοῦ Ὀρχομενοῦ, μὲ τὴν Ἁγ. Αἰκατερίνη, ὅταν τὴς ἀφήνει τὸ
δακτυλίδι μὲ τὸ ὁποῖο τὴ μνηστεύει μὲ τὸν Ὑιόν Της, μὲ τὸν Ἅγιο Νικόλαο στὸν ὁποῖο
παραδίδει τὸ ὠμοφόριο ποὺ τοῦ στέρησαν, καὶ ἄλλες).
Μαζὶ μὲ τὸν Ἰησοῦ εἰκονίζεται: στὴ Γέννηση, στὴν
Περιτομὴ καὶ στὴνὙπαπαντὴ τοῦ Ἰησοῦ, στὸ θαῦμα στὴν Κανά, στὴ Σταύρωση, στὸ ‘’Χαῖρε’’ τῶν Μυροφόρων, στὴν Ἀνάληψη, στὴν σπανιώτατη
εἰκόνα ὅπου παραστέκεται στὰ πρῶτα βήματα τοῦ βρέφους Ἰησοῦ, στὴν Δέηση, δίπλα
στὸν θρόνο Του.
Ἐπίσης τὴν βρίσκομε ἀνάμεσα στὶς Ἀγγελικές
τάξεις, ὡς ‘’Βασίλισσα τῶν Ἀγγέλων’’ καὶ
''τιμιωτέρα τῶν Χερουβεὶμ καὶ ἐνδοξωτέρα ἀσυγκρίτως τῶν Σεραφείμ''
Προσηγορίες τῆς Θεοτόκου:
Παναγία: τὸν 5ο αίῶνα ὁ Βασίλειος ὁ ἀπὸ
Σελευκεία καταγόμενος, πληροφορεῖ τὴν ἐξάπλωση τῆς προσηγορίας
"Παναγία" γιὰ τὴν Θεοτόκο. Στὴ Δύση καλεῖται "Σάντα Μαρία", στὴν
Ἀνατολὴ καὶ "Ἁγία Ἁγίων Μείζων".
Ἀειπάρθενος: Οἱ ἐκκλησίες ὅλων τῶν Χριστιανικῶν
δογμάτων ἀναφέρουν τὴν Μητέρα τοῦ Θεοὺ "Παρθένον". Μόνο
στὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία καθιερώθηκε ἡ προσφώνηση "ἀειπάρθενος'', διότι ὁ ὅρος
προϋπῆρχε στὴν ἀρχαία ἑλληνικὴ γλῶσσα. Ἀειπάρθενες
λέγονταν οἱ ἑστιάδες καὶ ὅλες οἱ ἱέρειες
ποὺ ἔδιναν ὄρκο αἰώνιας ἁγνείας. Οἱ Πυθαγόριοι, ἐξ ἄλλου, ὀνόμαζαν ἀειπάρθενο τὸν
ἀριθμὸ ἑπτά, ἐπειδὴ δὲν πολλαπλασιάζεται, οὔτε διαιρεῖται, μέσα στὰ πλαίσια τῆς
δεκάδας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου