Ἅγιος Δημήτριος ὁ Μεγαλομάρτυς

Ἁγιογραφικὰ εἰκονίζεται ὡς στρατιωτικός, τροπαιοφόρος, ὕπατος, σὲ σκηνὲς τοῦ μαρτυρίου του, ἐνθαῤῥύνοντας τὸν Νέστορα, καὶ ἔχοντα στὴν ἀγκαλιά του τὴν Θεσσαλονίκη.

Στρατιωτικὸς τροπαιοφόρος: μὲ τὴν ῥωμαϊκὴ στολή, συνήθως ἐν προτομῇ, φέρων ἀσπίδα καὶ δόρυ.

Ἔφιππο : ὁ Ἅγιος ἱππεύει ἐρυθρὸ ἄλογο, μὲ χλαμύδα πρασίνου χρώματος ἀνεμίζουσα, στὰ πόδια τοῦ ἀλόγου ἄνθρωπος πεσμένος καταγῆς, τὸν ὁποῖον ὁ Ἅγιος ἐγγίζει μὲ τὴν αἰχμὴ τοῦ δόρατός του. Πρόκειται γιὰ τὸν Τσάρο τῶν Βουλγάρων Ἰωαννίτζη, ὁ ὁποῖος πέθανε ἀπὸ πλευρίτιδα λίγο πρὶν ἐπιτεθεῖ στὴ Θεσσαλονίκη, στὶς ἀρχὲς τοῦ 13ου αἰ.. Τὸ θάνατό του καὶ τὴ σωτηρία τῆς πόλεώς τους οἱ Θεσσαλονικεῖς τὴν ἀπέδωσαν στὴ θαυματουργικὴ ἐπέμβαση τοῦ Ἁγίου. Πρόκειται, δηλαδή, γιὰ συμβολικὴ ἀπεικόνιση καὶ ὄχι για πραγματικὸ γεγονός.

Ὕπατος : τὸν βρίσκομε σὲ τοιχογραφία τοῦ Ναοῦ του στὴ Θεσσαλονίκη, ὄρθιο μὲ τὰ χέρια σὲ θέση δεήσεως, ἐνδεδυμένο τὴν ὑπατική του στολή, ἐσωτερικῶς χιτῶνα καὶ ἀπ’ ἔξω χλαμύδα λευκή, ποὺ φέρει ἐπιῤῥαμμένο ταβλίον ( κομμάτι ὑφάσματος κομμένο ὀρθογώνιο ἢ λοξά, ραμμένο πάνω στὴ στολὴ στὸ στῆθος, ἂν εἶναι κόκκινο ὀνομάζεται πλουμᾶτο).

Σκηνὲς τοῦ μαρτυρίου του : λόγχες τρυποῦν τὸ σῶμα του, ἀπ’ αὐτὸ ξεχύνονται ποταμοὶ αἵματος.

Δίπλα στὸν Νέστορα: δυναμώνει καὶ τονώνει τὴν πίστη του, πρὸ τῆς πάλης τοῦ μὲ τὸν Λυαῖο, μὲ τὴ στήριξη καὶ τὴν προσευχή του.

Πολλοὶ καὶ διάφοροι ὀρθόδοξοι λαοὶ τίμησαν καὶ ἁγιογράφησαν τὸν Ἅγιο προσθέτοντας μερικὰ σημεῖα, στολίδια, τῆς χώρας τους, χωρὶς νὰ ἀφαιροῦν κάτι ἀπὸ τὴν μορφή του. Γιὰ νὰ δώσωμε πλήρη καὶ σαφὴ ἑρμηνεία τῆς περιβολῆς, θὰ πρέπει νὰ γνωρίζωμε τὴν ἐποχὴ καὶ τὴν περιοχὴ ὅπου ἱστορήθηκε ἡ εἰκόνα.

Νὰ ἐπαναλάβω πὼς ὁ Ἅγιος δὲ σκοτώνει, εἶναι συμβολικὲς κινήσεις ποὺ ἔχουν τὴν σημασία τους.